Bakmak ve Görmek

Yeryüzünde her şeyin ama her şeyin bir ilmi var. İnsanoğlu hangi konuda ilmini yani o konuya ait gerçek bilgisini artıyorsa o konuya bakışı değişiyor. Eskiden sadece baktığı şey artık gördüğü şey oluyor.

Mesela tarihi bir yere gittiğimizde orası hakkında herhangi bir bilgimiz yoksa şöyle bir göz gezdirip bakıp, geçiyoruz. Aklımızda çok da kalmayabiliyor. Ama orayı bilen biri ile gittiğimizde, bize orayı anlatmaya başladığında durum değişiyor. Artık gözümüzün gördüğü her taş veya her yapı bir anlam kazanmaya başlıyor.                                                                                                                                                                                                                                               

                                                                                  

Hiç dikişten kumaştan anlamayan biri bir elbise gördüğünde şöyle bakıp geçerken, bir terzi ona hayran kalabiliyor dikişine, modeline, kesimine.. Neden? Çünkü o konuda detay bilgiye sahip ona sadece gözüyle bakmıyor ilmiyle beraber bakıyor yani görüyor.

Ya da bir  diş hekimi, bir öğrenci sunum yaparken ağız yapısındaki farklılığı görüp, o konu hakkında aileyi yönlendirebiliyor. Herkesin gözüyle görüp fark edemediğini nasıl fark edebiliyor? Çünkü o konu hakkında detay bilgiye sahip. Dişlerin olması gereken pozisyonu, çenelerin birbiriyle olan ilişkisi… Olması gerekenden farklı bir durum varsa bunu hemen görüp, fark edebiliyor.

Yani insanoğlu hangi konuda ilmini artırıyorsa ona artık farklı bir gözle bakmaya başlıyor. Peki ya insanın somut bedenin bir ilmi olduğu gibi aslında insanların mizaçlarının farklı farklı olmasının da bir ilmi yok mudur?

Bu ilmi bilmediğimizde sizce nasıl oluyordur? Tıp fakültesine gitmeyen bir doktor düşünelim. Ona muayene olmaya gider miyiz? Ya da söyledikleri şeylerin ne kadarını yaparız? Bilmeyen birinin o konu hakkındaki fikirlerine güvenebilir miyiz?                                                                                

                                                                                    

                                              

Ya da hiç satranç bilmeyen biriyle satranç oynayabilir miyiz? Hangi taş kaç kare ne tarafa gidebiliyor hiç bilmiyor ve rastgele oynuyor. Bu kişinin kazanma şansı var mıdır?

Evlerimizde çeşit çeşit bitkiler olabiliyor, kimine diyoruz ki o suyu pek sevmez, kimine diyoruz ki gün aşırı sulanması gerek.  Kimine diyoruz ki ışığı sever, kimine diyoruz direk ışığı sevmez. Her birine aslında farklı farklı maumele yapıyoruz. Neden, çünkü hepsi farklı ve ihtiyaçlarının da farklı olduğunun farkındayız. Peki ya insanoğlunun?

“Hepsini ben doğurdum büyüttüm ancak bu kadar farklı olabilirler.”

“Ablamla resmen taban tabana zıt gibiyiz. Tipimiz benzemese kardeş olduğumuza inanmazlar.”

“Beş parmağın beşi de bir mi? Hepimiz farklıyız.”

Farklı oluşumuz aslında hepimizin dilinde. Ama ne kadar bilincimizde? Her insana aynı mı davranıyorum? Yoksa farklılığını deşifre edip ona göre bir yöntemim olabiliyor mu? Yoksa satrancın her taşı piyon, hastaların hepsi ve tedavi yöntemleri hep aynı, bitkilerin hepsinin aynı miktar ışık ve suya mı ihtiyacı var.                                                                                                                                                                                     

                                                                                       

İnsanları değiştirmeye mi çalışıyorum yoksa farklılıkları yönetmeye mi? Piyona “Sen neden atın gittiği gibi gitmiyorsun?” diyor muyum? Ya da bir otçul hayvana “Aa, sen neden et yemiyorsun! Bak et çok faydalı, et yemezsen protein alamazsın.” diyor muyum? Rüzgarın geldiği yönü değiştiremem ama yelkenimi rüzgara göre ayarlayabildiğimde yol alabiliyorum.

Bazen insanlara bakıp “farklı dünyaların insanları” olduğumuzu düşünsek de aslında aynı dünyanın farklı farklı insanlarıyız. Ama farklılılıklarımızın ne kadar farkındayız. Bu konuda ilmimizi, bilgimizi artırmadan “bakmaktan” öte “görmeye” nasıl geçebiliriz ki?

 

                                                                                 ***

Deneyimsel Tasarım Öğretisi, geçmiş deneyimlerden yola çıkarak, geleceğimizi tasarlamaya yönelik stratejiler üreten bir bilgi topluluğudur. 

 İnsanın daha mutlu, daha başarılı, daha iyi ilişkilerinin olması için yöntemler sunar.

"Kim Kimdir", "İlişkilerde Ustalık" ve "Başarı Psikolojisi" Programları ile bu amaca katkı sağlar.

Deneyimsel Tasarım Öğretisinde anlatılan tüm bilgiler, gerçek bilgiler olup, tüm zamanlar, tüm konular ve tüm insanlar için geçerlidir.

***

"İnsanoğlu, yeryüzünde var olduğundan beri,

En büyük dostu ve düşmanı hiç değişmedi.

Aynadaki kişi!

Tek başına neler yapabileceğini keşfet!"

Yahya Hamurcu

***